Devlet desteği verilecek! Ev sahibi ve kiracılar için müjde geldi

Marmara Denizi’nde meydana gelen 5 büyüklüğündeki deprem, özellikle eski binalarda oturan vatandaşların kaygılarını artırdı. Kentsel dönüşümün önemini bir kez daha hatırlatan bu gelişme sonrası, evini yenilemek isteyenlerin yararlanabileceği devlet destekleri merak konusu oldu.

Tekirdağ’ın Marmaraereğlisi ilçesinde önceki gün meydana gelen 5 büyüklüğündeki deprem, İstanbul başta olmak üzere birçok şehirde deprem riskini yeniden gündeme taşıdı. Türkiye genelinde yaklaşık 6 milyon konutun riskli, 2 milyonunun ise çok riskli durumda olduğu bilinirken uzmanlar, özellikle İstanbul’da bulunan 1,5 milyon riskli yapının 600 bininin acilen yenilenmesi gerektiğini vurguluyor. Bu tablo, kentsel dönüşümün hem vatandaş hem de kamu için öncelikli bir ihtiyaç olduğunu gösteriyor.

“YARISI BİZDEN” KAMPANYASIYLA 1 MİLYON 875 BİN LİRALIK DESTEK

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın İstanbul’da uyguladığı “Yarısı Bizden” kampanyası, kentsel dönüşüme katılmak isteyenler için en kapsamlı desteği sağlıyor.

Konut sahiplerine 875 bin lira hibe, 875 bin lira kredi ve 125 bin lira taşınma yardımı veriliyor.

Böylece bir daire için toplam 1 milyon 875 bin liralık finansman desteği sağlanmış oluyor.

İşyerleri için ise 437 bin 500 lira hibe ve aynı miktarda kredi imkânı sunuluyor.

Kampanyadan yararlanabilmek için yeni inşa edilecek binanın, mevcut yapının (otopark ve sığınak hariç) bir buçuk katından büyük olmaması gerekiyor. Ticari amaçla büyütülen projeler destek kapsamına alınmıyor.

TOKİ VE EMLAK KONUT İLE KAMU ELİYLE DÖNÜŞÜM

Büyük ölçekli siteler veya toplu konut projelerinde dönüşüm süreci TOKİ ve Emlak Konut eliyle yürütülebiliyor. Bu yöntemde vatandaşlar müteahhit aramak zorunda kalmıyor ve yine konut başına 875 bin liralık hibe sağlanıyor. Kalan maliyet uzun vadeli taksitlerle ödenebiliyor. Kamu güvencesi sayesinde inşaat sürecinde teslim gecikmesi veya kalite sorunu yaşanmıyor.

DAR GELİRLİYE “OTURMA HAKKI” MODELİ

Desteklere rağmen ödeme gücü bulunmayanlar için bakanlık özel bir model sunuyor. Geliri yoksulluk sınırının altında olan ve başka mülkü bulunmayan vatandaşlar, hiçbir ödeme yapmadan dönüşüm sürecine dâhil edilebiliyor. Bu kişiler yeni konutlarına yerleşiyor ve tapuda yalnızca eski evlerinin değeri kadar hisse sahibi oluyor. Maddi durumu ilerleyen yıllarda iyileşenler, evin kalan payını güncel değer üzerinden satın alabiliyor.

KİRA VE TAŞINMA YARDIMI

Dönüşüm sürecinde kiraya çıkmak zorunda kalanlara aylık kira desteği sağlanıyor.

İstanbul’da 8 bin lira,

Ankara, Antalya, Bursa ve İzmir’de 6 bin 500 lira,

Diğer büyükşehirlerde 5 bin 500 lira,

Kalan illerde ise 4 bin 500 lira ödeme yapılıyor.

Kiracılara iki aylık kira bedeli tek seferde, sınırlı ayni hak sahiplerine ise beş aylık kira yardımı toplu olarak ödeniyor. Ancak “Yarısı Bizden” kampanyasından 125 bin liralık taşınma desteği alanlar kira yardımı alamıyor ve iki destekten yalnızca biri seçilebiliyor.

FAİZ DESTEKLİ DÖNÜŞÜM KREDİSİ

Riskli yapı maliklerine ve belirli koşulları sağlayan kiracılara uygun faizli kredi imkânı tanınıyor.

Konut yapımı ve edinme için 1 milyon 250 bin lira,

İş yeri yapımı için 800 bin lira,

Güçlendirme için 320 bin lira kredi sağlanıyor.

Krediler 10 yıla kadar vade ve ilk iki yıl geri ödeme ertelemesiyle sunuluyor. Kira desteği ve kredi desteği birlikte kullanılamıyor; vatandaş bu iki seçenekten birini tercih etmek zorunda.

VERGİ VE HARÇ AVANTAJI

Kentsel dönüşüm projelerinde KDV oranı yüzde 18 yerine yüzde 1 olarak uygulanıyor. Ayrıca tapu harcı ve noter masrafları gibi kalemlerde çeşitli vergi ve harç muafiyetleri sağlanarak maliyetler düşürülüyor.

UZMANLARDAN ÇAĞRI: DESTEKLER GÜNCELLENMELİ

Uzmanlar, mevcut kredi tutarlarının güncel inşaat maliyetlerine göre yetersiz kaldığını ve faizlerin hâlâ yüksek olduğunu belirtiyor. Bankaların kredi verme konusundaki isteksizliği de süreci yavaşlatıyor. Daha düşük faizli ve daha yüksek tutarlı krediler sağlanması halinde kentsel dönüşümün hız kazanabileceği ifade ediliyor.

Kaynak: Haber Merkezi