İstifa eden, emeklilik nedeniyle işten ayrılan işçi prim şartlarını sağlasa da işsizlik maaşı alamaz. Ancak bunun bir istisnası var. Kısa çalışmaya gidilen işyerindeki işçi istifa etse de işsizlik ödeneği alabiliyor.
Koronavirüs nedeniyle kısa çalışma başvuruları kolaylaştırılmış şartlarla 25 Mart'ta başlamıştı. 30 Haziran tarihinde koronavirüs nedeniyle kolaylaştırılmış şartla kısa çalışma süreci tamamlanacak. Bu süreç sonunda kısa çalışmadaki işçiler yeniden işsizlik maaşı hak etmeden önce her ne nedenle işten ayrılırlarsa ayrılsın işsizlik maaşı alabilecek.
İSTİSNA VAR
Akşam gazetesinden Okan Güray Bülbül'ün aktardığına göre; işsizlik sigortasından maaş alabilmek için prim şartları yanında işten çıkış nedeni önemli. Prim şartlarını sağlayan bir işçi işten çıkış nedeni işsizlik sigortasından maaş almaya uygun değilse işsizlik maaşı alamaz. İstifa eden, emeklilik nedeniyle işten ayrılan, istifa eden işçi prim şartlarını sağlasa da işsizlik maaşı alamaz.
Ancak bunun bir istisnası var. Kısa çalışmaya gidilen işyerinde kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanan işçi, aynı zamanda işsizlik sigortasından maaş almaya da hak kazanmış olduğu için kısa çalışma sonunda istifa etse ya da işsizlik maaşı hak etmeyecek bir şekilde işten ayrılsa bile işsizlik ödeneği alabiliyor.
PRİM GÜNÜNÜ KONTROL EDİN
Kısa çalışma uygulamasındaki prim şartları, koronavirüs nedeniyle yapılan başvurularda kolaylaştırılmıştı. Bu nedenle koronavirüs nedeniyle kısa çalışmaya gidilen işyerlerinde kısa çalışma ödeneği alan işçilerin tamamı aynı zamanda işsizlik maaşı almaya hak kazanmış değiller.
Bu kişilerin istifa ederek ya da işsizlik sigortasından maaş alamayacak şekilde iş sözleşmeleri sonlandırıldıktan sonra işsizlik sigortasından maaş almaları mümkün değil. Çünkü bu kişiler kısa çalışma başlangıç tarihinde işsizlik maaşı hak etmiş durumda değiller.
Dolayısıyla bu şekilde işsizlik maaşı almak isteyen kişilerin kısa çalışma ödeneği başlangıç tarihinden önceki 3 yıl içerisindeki prim sayılarını kontrol etmeleri çok önemli.
KIDEM TAZMİNATI SORUN OLABİLİR
Kısa çalışmaya gidilen işyerlerinde istifa edip işsizlik maaşı almak isteyen işçilerin kıdem tazminatı riske girebilir. İşveren istifa etmek isteyene yasal yoldan kıdem tazminatı ödeyemez.
Bu nedenle işçi ve işverenin anlaşarak sözleşmesini feshetmesi gerekir ancak bu da fesih yasağı nedeniyle mümkün değil. Bu hakkını kullanacak kişilerin aynı zamanda kıdem tazminatı alabilecek bir gerekçeleri de varsa bunu kullanmaları yerinde olur. Örneğin kadın işçinin evlilik tarihinden itibaren bir yıl geçmemişse, 8 Eylül 1999 ve öncesinde ilk kez sigortalı olmuş kişilerin de 15 yıl ve 3.600 gün primleri varsa kıdem tazminatı da riske girmez.
Çalışanların en çok merak ettiği konulardan biri işsizlik maaşının ne kadar olduğu ve işsizlik maaşı alma şartları...
İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR?
2021 senesinde alınabilecek en düşük işsizlik maaşı bin 420 lira iken, en yüksek işsizlik maaşı ise 2 bin 840 lira oldu. İşsizlik maaşı hesaplamasında bir kişinin alabileceği en düşük işsizlik maaşı brüt asgari ücretin yüzde 40’ının altında olamaz.
En yüksek işsizlik maaşı ise yine brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemiyor. Bu ücretten yalnızca damga vergisi kesilmekte. Buna göre işsizlik maaşları damga vergisi kesilmeden en düşük bin 420 lira ve en yüksek 2 bin 840 lira miktarında olabilir.
İŞSİZLİK MAAŞINI KİMLER ALABİLİR?
Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalan vatandaşlar, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlar ve işten çıkışlarından önceki son üç sene içerisinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar işsizlik maaşı için başvuruda bulunabiliyorlar.
İŞSİZLİK MAAŞI NEREYE YATIRILIR?
Sigortalı işsizler, TC Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile birlikte her hangi bir PTTBank şubesine başvurarak işsizlik ödeneklerini alabilirler.
İŞSİZLİK MAAŞININ KESİLDİĞİ DURUMLAR
İŞKUR tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin,
Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde İŞKUR işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin, işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilir.
İşsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri “Emeklilik” gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.
İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermedenreddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanmaktadır. Ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi geçememektedir.