SGK ve Bağ-Kur için 24 aylık maaş ödemesi yapılıyor. Aylık 1.500 TL alan bir kişiye tek seferde 36 000 liralık ödeme yapılıyor. Devlet tarafından kız çocuklarına anne ve babasının vefatı sebebi ile sağlanan destek evlenene kadar sürüyor. Evlilik sürecinde ise çeyiz desteği verilmekte. Anne veya babası SGK ve Bağ-Kur'dan emekli olanlar iki senelik yetim aylığı tutarını çeyiz desteği olarak alıyor.
Ancak kamu personelilar için durum farklı. İlk kez 1 Ekim 2008 öncesinde kamu personeli olmuş anne veya babadan ölüm aylığı alan kız çocuğuna 12 aylık ölüm aylığı tutarında evlenme ödeneği ödeniyor. Yani 1.500 TL'lik ölüm aylığı alan kız çocuğuna 18 000 TL evlenme ödeneği ödeniyor. Bu farklılığın sebebi 5434 sayılı kanunda evlenme ödeneğinin tutarının 12 ay olarak belirlenmesi.
Öte yandan yerim aylığı alırken evlenen ve sonrasında boşanan kişilere yeniden yetim aylığı bağlanıyor. Buradaki dikkati çeken detay ise çeyiz parası alınan sürenin tamamlanmış olması. Yani SSK ve Bağ-Kur'dan yetim aylığı alanlar evlilik tarihi itibarı ile iki yıl sonrasında tekrar yetim aylığı alabiliyorlar.
SGK'a başvurana 24 aylık maaş ödemesi yapılıyor. Pek çok kişi haberdar olmadığı için hakkı olduğu halde müracaatta bulunmuyor. Ölüm aylığı alan kız çocuğu evlendiğinde, aylığı kesiliyor. Ancak bu durumda ölüm aylığının 24 aylık tutarında evlenme ödeneği alabiliyor. Sadece bir evlilikte ödenen bu haktan faydalanmak için evlenen kızın SGK'ya müracaat yapması şart.
Sosyal güvenlik sisteminde ölüm koruma altına alınmış bir risktir. Ölen sigortalının geride kalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanırken buna ek olarak cenaze ödeneği verilmekte ve ölüm aylığı alan kız çocuklarının evlenmesi durumunda halk arasında çeyiz parası olarak da bilinen evlenme ödeneği ödeniyor. Evlenme ödeneği SGK tarafından kız çocuğunun talepte bulunması şartıyla ödenir. Bir defaya mahsus olarak ödenen evlenme ödeneğinin tutarı da ölen kişinin sigortalılık durumuna göre değişir. Evlenme ödeneğinde 2008 Ekim ayı öncesi ve sonrası farklılık var.
24 AYA YÜKSELTİLDİ
1 Ekim 2008'de yapılan değişiklikle 5510 sayılı kanunla beraber ölüm aylığı alan kız çocuklarına ölüm aylığının 24 aylık miktarının evlenme ödeneği olarak ödenmesi hüküm altına alındı. Yani ilk defa 1 Ekim 2008 ve sonrasında sigortalı olan kişilerin vefatı halinde geride kalan kız çocuklarına ölen kişinin kamu personeli, işçi, esnaf olmasına bakılmaksızın 24 aylık ölüm aylığı tutarında evlenme ödeneği ödeniyor. Ancak ilk defa 1 Ekim 2008 öncesinde kamu personeli olmuş anne veya babadan ölüm aylığı alan kız çocuklarına evlenme ödeneği 12 aylık ölüm aylığı miktarı olarak ödeniyor.
EVLİLİK TARİHİ KRİTİK
SSK'lı anne veya babadan ölüm aylığı alan kız çocukları için 1 Ekim 2008 öncesi ya da sonrası fark etmiyor. Bağ-Kur'lu anne veya babadan ölüm aylığı alan kız çocukları için ise kritik nokta evlilik tarihi. 1 Ekim 2008 sonrasında evlenenler ödenek alabiliyor.
SADECE BİR KEZ ÖDENİYOR
Kız çocuğu birden fazla evlilik yapsa bile sadece bir kez evlenme ödeneği alabiliyor. Örneğin 2019'da evlenmesi sebebiyle 24 aylık ölüm aylığı tutarında evlenme ödeneği alan kız çocuğu, 2021'de boşanırsa yeniden ölüm aylığı alabilir. Evlenme ödeneğinin evlilik tarihi itibarıyla talep edilmesi gerekmektedir. Evlilik tarihi itibariyle talep edilmeyen evlenme ödeneği için 5 senelik hak düşürücü süre söz konusu. Yani 5 yıl içinde talep edilmeyen evlenme ödeneğinin daha sonra talep edilme olanağı yok.
36 BİN LİRAYA KADAR ÇIKIYOR
İşçi veya esnaf yani SSK'lı veya Bağ-Kur'lu anne veya babasından ölüm aylığı alan kız çocuklarının evlenmeleri sebebiyle ölüm aylığı kesildiğinde ödenek olarak ölüm aylığının 24 aylık tutarı ödeniyor. Yani 1.500 TL ölüm aylığı alan kız çocuğuna evlenmesi durumunda 36 000 TL evlenme ödeneği ödeniyor.
MEMURA FARKLI
İlk kez 1 Ekim 2008 öncesinde kamu personeli olmuş anne veya babadan ölüm aylığı alan kız çocuğuna ise 12 aylık ölüm aylığı tutarında evlenme ödeneği ödeniyor. Yani 1.500 TL'lik ölüm aylığı alan kız çocuğuna 18 000 TL evlenme ödeneği ödeniyor. Bu farklılığın sebebi 5434 sayılı Kanunda evlenme ödeneğinin tutarının 12 ay olarak belirlenmesi. (Akşam / Okan Güray Bülbül )
YETİM MAAŞINA ZAM GELİYOR
2021 senesinin son ayı her yıl olduğu gibi yine maaş zamlarıyla gündeme geldi. Aralık ayının üçüncü haftasında asgari ücret zam oranı belli oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan asgari ücretin 4250 tl'ye yükseldiğini açıklamıştı. Şimdi ise gözler enflasyon oranlarına göre belli olacak maaşlara çevrildi. Dul ve yetim maaşı alanlarsa maaşlarında nasıl bir artış yaşanacağını merak ediyor. Dul ve yetim aylığına her yıl ocak ve temmuz aylarında enflasyon oranına göre zam uygulanıyor. 3 Ocak Pazartesi günü aralık ayı enflasyon rakamları açıklanacak. Böylece dul ve yetim aylığı netleşmiş olacak.
1 Temmuz 2021 tarihi itibari ile yapılan enflasyon güncellemesi sonrasında 2021 dul maaşı ve yetim maaşı yüzde 8,45 oranında zamlandı. Maaşı 2 000 400 lira olan bir kişinin zamlı maaşı bu oran üzerinden 2 000 602 tl'ye yükseldi.
Dul ve yetim aylığına ocak ayında iki farklı artışın yansıması bekleniyor. Dul ve yetim maaşına enflasyon rakamlarına göre hem maaş zammı uygulaması yapılacak hem de enflasyon rakamlarına göre ek zam uygulaması yapılacak.