Peş peşe açıklandı ve detaylar belli oldu. Çalışanlar için emekli olabilmek en önemli beklentidir. Bu anlamda erken emekli olma yolları araştırılmaya devam ediyor. Bir yıl yani 360 gün çalışmaya meslek grubuna göre 60 gün, 90 ve 180 gün ek prim sağlanır. Yıpranma gün sayısı yapılan işe göre 5 ile 8 yıl arasında değişiyor. 

2000 ve 2008'de çıkan yasalar bu kişilerin geriye dönük borçlanmasını ortadan kaldırdı. Bu hakların geri alındığı Yargıtay kararları mevcut. Siz de bu yolla hakkınızı arayabilirsiniz. Bu konuda yasal bir çalışmanın yapıldığı da gelen bilgiler arasında. Sigortalı olarak çalışma hayatını sürdürenlerin emeklilik zamanın hesaplanmasında mensup olduğu bütün sigortalılık statüleri dikkate alınır. Ancak bunun için hizmet birleştirilmesi adı verilen yöntemin kullanılması gerekir. 2000'den önce oda ve vergi kaydı olanların SGK tarafından otomatik olarak sigortalı yapılması gerekiyordu. Eğer emekliliğiniz için şimdiden planlamalar yapıyorsanız, ne zaman emekli olacağınızı önceden bilmediğinizde/hesaplamanızda fayda var

8 YIL ERKEN EMEKLİ NASIL OLUNUR?

4 Ekim 2000'den önce sigortalı olarak ticaret hayatına başlayan BAĞ-KUR'lu vatandaşlara erken emeklilik müjdesi verildi. Yapılan düzenlemelerle birlikte 4 Ekim 2000 yılından öncesinde BAĞ-KUR tescili olan esnaf 20 Nisan 1982 tarihine kadar tescilini geriye götürebilme hakkına sahiptir.

Ancak bu noktada tescilin geriye götürebilmesi için sigorta tescilinin aktif hale getirildiği tarihten sonraki dönemlere ait vergi kaydı ve şirket ortaklığının olması gerekir. Oda kaydı olanlar ise sigortasını 22 Mart 1985 tarihine kadar çekebilir.

4 Ekim 2000 tarihinden sonra BAĞ-KUR tescili olanlar ise ne yazık ki bu hakka sahip değildir. Başka bir ifadeyle 2000 tarihinden öncesi sigortalı olarak işletilmez. Bu kapsamda 4 Ekim 2000 tarihine kadar BAĞ-KUR kaydı ve tescili olmayan sigorta hak sahiplerinin emeklilik şartları 4 Ekim 2000 tarihinden sonraki döneme ilişkindir.

HİZMET HAKKI BİRLEŞTİRİLEBİLİR

Sigortalı olarak çalışma hayatını sürdürenlerin emeklilik zamanın hesaplanmasında mensup olduğu bütün sigortalılık statüleri dikkate alınır. Ancak bunun için hizmet birleştirilmesi adı verilen yöntemin kullanılması gerekir.

Hizmet birleştirilmesi birden fazla kurumda ve birden fazla sigortalılık statüsünde çalışanların emeklilik zamanını erkene çekerken emeklilik maaşlarının miktarını da yükseltir. Üstelik emeklilik için yapılan askerlik ve doğum borçlanması gibi hizmet borçlanmaları da bu hesaba katılır.

SON 1261 PRİM GÜNÜ DİKKATE ALINIR

1 Ekim 2008 tarihinden önce sigorta başlangıcı olanların son 7 yılda aktif olan 1261 prim günü ödemesi dikkate alınır. Başka bir ifadeyle; son 7 yılda 1261 prim günün ödendiği kurum hangisiyse kişiler hizmet birleştirilmesinden sonra o kurum üzerinden emekliliği hak ederler.

Bu noktada iki kurum bünyesinde gerçekleştirilen hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise; en son çalışılan kurum emeklilik için belirleyici olur. 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ise; en çok prim ödenen kurum üzerinden emekli maaşı bağlanır.

HİZMET BİRLEŞTİRMESİ NE ZAMAN VE NASIL YAPILIR?

Hizmet birleştirilmesi hakkının mutlaka emeklilik zamanından önce kullanılması gerekir. Başvurunun resmi ve yazılı olarak gerçekleştirilmesi beklenir. Resmi başvurular Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinden iletilir.

HİZMET BİRLEŞTİRMESİ MAAŞ YÜKSELTİR

SSK üzerinden emekli olmak BAĞ-KUR'lu çalışanlar için daha avantajlıdır. Bu avantaj hem daha erken emekli olmayı hem de daha yüksek maaş almayı beraberinde getirir. Memurların hizmet birleştirmesi hakkını kullanması ise hem kademelerini hem de maaşlarını yükseltir.

MAAŞI DA ARTIRIR

Emekli maaşı hesabında Bağ- Kur yerine SSK'dan emekli olmak daha avantajlı. SSK'dan emekli olma imkanınız varsa; isteğe bağlı sigorta, tarım SSK, tarım Bağ-Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun. 1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanlarda hangi kurumdan emekli olunacağının belirlenmesi için son 7 yıldaki çalışmalara bakılır.

Yani SSK'dan emekli olmak için son 3.5 yıl SSK'lı olmak ya da 7 yıl içinde 3.5 yılı aşan süre SSK'lı olmak gerekiyor. SSK'dan emeklilik hem daha erken emekli olma hem de daha yüksek maaş alma imkanı sunuyor.

NE ZAMAN VE NASIL YAPMALI?

Birden fazla kurumda çalışmanız varsa hizmet birleştirmesi yaparak prim sayılarınızı tamamlayabilirsiniz. Bunun için emeklilik döneminiz gelmeden bir süre önce Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurarak işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Başvurunuzun mutlaka yazılı olması gerekiyor.

KADEME YÜKSELTİYOR

Memurlar hizmet birleştirmesi yaparak 1 Ekim 2008 öncesi hizmetleriyle emekli aylığına esas teşkil eden derece ve kademelerini yükseltebiliyor. Böylece maaşları da artıyor.

ÇOCUKLAR KAZANDIRIR

1) Kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunuyor. Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün yani 6 yıl kazandırıyor. Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor. Burada tek şart annenin borçlanacağı çocuklarının sigortalı olunan tarihten sonra dünyaya gelmiş olması.

ASKERLİK 1 YIL GERİYE ÇEKER

2) Erkeklerde ise askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı veriyor. Sigortalıların askerlikte geçen sürelerinin tamamını veya bir kısmını para ödeyerek emeklilik hesaplarına saydırmaları imkanı var. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihi borçlandığı gün kadar geriye gidiyor. 1988 girişli birisi 1 yıl askerlik borçlanırsa 1987 girişli oluyor ve şartları buna göre belirleniyor. Böylece en az 1 yaş önce emeklilik imkanı bulunuyor.

10 YIL PRİM YETECEK

3) Kısmi emeklilik de denilen yöntemde ise 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada ise yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60'tan başlıyor. Böylece yaşı gelmiş ama çalışma imkanı olmayan sigortalılar kısmi emeklilik imkanıyla beklemeden maaş almaya başlayabiliyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için ise prim 4500'e, yıl şartı 25'e çıkıyor.

SAĞLIK ÖNEMLİ MAZERET

4) Sağlık durumları elverişli olmayanlar için iki türlü erken emeklilik imkanı bulunuyor. Malulen emeklilikte sigortalı olduktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklar geçerli sayılıyor. Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler sağlık raporu alarak bu imkandan yararlanıp emekli olabiliyor. En az 10 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün bildirmek şartıyla malulen emeklilik imkanı veriliyor. Engelli çalışanlar ise en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3 bin 600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne kadar süreyle emekli olabiliyor.

BU MESLEKLERE DİKKAT

5) Kanunun Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) diye tarif ettiği bu avantaj belli mesleklere uygulanıyor. Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde çalışanlar sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik imkanına kavuşuyor. Yani bir yılda 12 ay çalışmış birisi 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor ve işe giriş tarihi de 3 ay geri çekiliyor. Bu da normal çalışanlara göre erken emeklilik ortaya çıkartıyor.